Arsa alımı görünüşte basit bir işlemmiş gibi gelebilir; ama yanlış bir kontrol, yıllar sürecek masraf veya hukuki sorun getirebilir. Doğru adımlar, hem riskleri azaltır hem de yatırımınızın beklenen getiriyi sağlamasına yardımcı olur.
1) Hukuki durum ve tapu incelemesi
-
Tapu kaydı (tapu senedi / tapu paftası): Tapu kimin adına, nasıl kayıtlı (hisseli mi, arsa mı, zeyil vs)? Tapu kaydındaki “takyidat” (haciz, ipotek, şerh, irtifak gibi) var mı kontrol edin.
-
Satıcının yetkisi: Satıcı gerçek sahibi mi? Vekâleten satış varsa vekâletnamenin kapsamı ve süresi kontrol edilmeli.
-
Miras, ortaklık, paydaşlar: Arsa üzerinde birden fazla hissedar varsa tüm hissedarlardan muvafakat gerekir.
-
İpotek ve haciz: Tapuda kayıtlı ipotek/haciz varsa nasıl kaldırılacağına dair plan olmalı.
-
Dava ve ihtilaf kaydı: Tapu sicilinde veya mahkeme kayıtlarında parsel ile ilgili dava veya ihtilaf var mı diye bakın.
Öneri: Tapu müdürlüğünden gayrimenkulün tapu kaydının onaylı örneğini alın; gerekiyorsa bir avukatla kontrol ettirin.
2) İmar durumu ve kullanım hakları
-
İmar planı (nazım/uygulama) ve pafta: Parsel hangi planlama içinde? Konut, ticari, tarım vs. İmar durumuna göre yapılaşma şartları (emsal, TAKS, Hmax) değişir.
-
Tarım arazisi / orman / sit alanı: Tarım veya korunan alanlarda yapılaşma kısıtlıdır; dönüşüm işlemleri ayrı prosedür ister.
-
İmar aplikasyonu & yapı ruhsatı: Planlı bir projeye uygunluk gerekiyor mu? Arsanın onaylı planlara uygunluğu sorgulanmalı.
-
Kamu hizmetine terk / iskan: Yakın zamanda kadastro/imar nedeniyle kamulaştırma, yol genişleme, kamu terkleri olacak mı kontrol edin.
Not: İmar bilgileri için belediye/çevre birimleri ile yazılı teyit almak en güvenli yöntemdir.